Celem badań, które zostały przeprowadzone w ramach modułu gospodarczego projektu pn. "Rozwój efektywnego systemu monitoringu polityk publicznych w województwie śląskim" było pogłębienie wiedzy dotyczącej powiązań gospodarczych województwa śląskiego z zagranicą oraz pokazanie wewnętrznych zróżnicowań rozwojowych w ujęciu terytorialnym, jakie występują w regionie.

U podstaw realizacji niniejszych badań leżał niedobór danych dotyczących handlu zagranicznego (HZ) oraz bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) na poziomie regionalnym. Utrudniało to prowadzenie przez władze regionalne skutecznej polityki zmierzającej do umocnienia powiązań gospodarczych województwa śląskiego z zagranicą i ugruntowania pozycji regionu na arenie międzynarodowej. Przeprowadzono w związku z powyższym badanie pozwalające zidentyfikować główne kierunki i strukturę towarową międzynarodowych powiązań handlowych województwa śląskiego. Dodatkowo opracowano model ekonometryczny umożliwiający szacowanie wielkości BIZ w województwie i jego podregionach oraz prognozowanie zmian wartości BIZ w zależności od wahań różnych zmiennych, mogących mieć potencjalny wpływ na BIZ.

Drugim zagadnieniem, które było przedmiotem zainteresowania w ramach niniejszego modułu była próba wypracowania regionalnych mierników rozwoju społeczno-gospodarczego. Najpowszechniej stosowanym wskaźnikiem rozwoju są dane dotyczące produktu krajowego brutto (PKB) w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Niestety najniższym poziomem terytorialnym, na którym są one prezentowane jest poziom podregionów (jednostki statystyczne NTS3). Z punktu widzenia polityki regionalnej niezwykle przydatne są natomiast syntetyczne wskaźniki, uwzględniające zróżnicowania rozwojowe w ujęciu terytorialnym na szczeblu powiatów (NTS4). Opracowane zostały zatem dwa wskaźniki: wskaźnik rozwoju terytorialnego (WRT) oraz lokalny wskaźnik rozwoju społecznego (LHDI). Oba są zbudowane ze wskaźników cząstkowych, obejmujących różne aspekty życia społeczno-gospodarczego. Ponadto wskaźnik WRT w swojej budowie koresponduje z priorytetami Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego, co umożliwi monitorowanie postępów jej wdrażania.

Badania zostały przeprowadzone z wykorzystaniem metod analizy statystycznej w oparciu o dane dotyczące handlu zagranicznego (pochodzące z systemów INTRASTAT i EXTRASTAT), które są gromadzone przez Służbę Celną oraz o dane otrzymane w wyniku oszacowania poziomu BIZ. Ponadto w analizach zostały ujęte obliczenia wartości dwóch regionalnych mierników rozwoju: wskaźnika rozwoju terytorialnego (WRT) oraz lokalnego wskaźnika rozwoju społecznego (LHDI).

Realizacja badań w ramach tego modułu stanowi wkład do diagnozy sytuacji gospodarczej województwa śląskiego i pozwoli na bardziej efektywne prowadzenie polityki gospodarczej przez władze regionu. Zakłada się, że w kolejnych latach badania będą mogły być cyklicznie powtarzane, co umożliwi stałe monitorowanie i identyfikację trendów w gospodarce regionu, a jednocześnie może być pomocne w określaniu regionalnych specjalizacji województwa śląskiego.

Raport do pobrania:

Raport - moduł gospodarczy (uwaga 47 MB)